Meme Kanseri
Nedir?
Meme kanseri, meme hücrelerinde oluşan kanserdir.
Cilt kanserinden sonra kadınlarda en sık görülen kanser meme kanseridir. Meme kanseri hem erkeklerde hem de kadınlarda ortaya çıkabilir, ancak kadınlarda çok daha yaygındır. Meme kanseri sağkalım oranları gün geçtikçe artmakta ve bu hastalıkla ilişkili ölüm oranları, büyük ölçüde daha erken teşhis, tedaviye yeni bir kişiselleştirilmiş yaklaşım ve hastalığın daha iyi anlaşılması gibi faktörler nedeniyle istikrarlı bir şekilde azalmaktadır.
Belirtileri Nelerdir ?
- Çevreleyen dokudan farklı hissettiren bir meme kitlesi veya kalınlaşması
- Bir memenin boyutunda, şeklinde veya görünümünde değişiklik
- Göğüs üzerinde ciltte çukurlaşma gibi değişiklikler
- Meme başı çekilmesi
- Meme ucunu (areola) veya meme derisini çevreleyen pigmentli cilt bölgesinin soyulması, kabuklanması veya dökülmesi
- Göğsünüzün üzerindeki deride portakal kabuğu gibi kızarıklık veya çukurlaşma
Nedenleri
Meme kanseri çoğunlukla süt üreten kanallardaki hücrelerle başlar (invaziv duktal karsinom). Meme kanseri ayrıca lobüller (invaziv lobüler karsinom) adı verilen glandüler dokuda veya meme içindeki diğer hücrelerde veya dokularda başlayabilir.
Meme kanseri riskinizi artırabilecek birtakım hormonal, yaşam tarzı ve çevresel faktörler mevcuttur. Ancak risk faktörlerine sahip olmayan bazı kişilerin neden kansere yakalandığı veya risk faktörlerine sahip diğer kişilerin neden mutlaka kanser geliştirmediği çok net olarak açıklanamamıştır. Meme kanserine, genetik yapınızın ve çevrenizin karmaşık bir etkileşimi neden olabilir.
Risk faktörleri
Meme kanseri risk faktörleri, meme kanserine yakalanma olasılığınızı artıran şeylerdir. Ancak bir veya birkaç meme kanseri risk faktörüne sahip olmak, mutlaka meme kanseri geliştireceğiniz anlamına gelmez. Meme kanserine yakalanan birçok kadının, sadece kadın olmaktan başka bilinen bir risk faktörü yoktur.
Artmış meme kanseri riski ile ilişkili faktörler şunlardır:
- Kadın olmak. Kadınların meme kanseri geliştirme olasılığı erkeklerden çok daha fazladır.
- Artan yaş. Yaşlandıkça meme kanseri riskiniz artar.
- Kişisel bir meme hastalığı öyküsü. Lobüler karsinoma in situ (LCIS) veya memede atipik hiperplazi tespit eden bir meme biyopsiniz varsa, meme kanseri riskiniz artar.
- Kişisel meme kanseri öyküsü. Bir memede meme kanseri geçirdiyseniz, diğer memede kanser gelişme riskiniz artar.
- Ailede meme kanseri öyküsü. Annenize, kız kardeşinize veya kızınıza meme kanseri teşhisi konduysa, özellikle genç yaşta meme kanseri riskiniz artar. Yine de, meme kanseri teşhisi konan kişilerin çoğunun ailesinde hastalık öyküsü yoktur.
- Kanser riskini artıran kalıtsal genler. Meme kanseri riskini artıran bazı gen mutasyonları ebeveynlerden çocuklara geçebilir. En iyi bilinen gen mutasyonları BRCA1 ve BRCA2 olarak adlandırılır. Bu genler meme kanseri ve diğer kanser riskinizi büyük ölçüde artırabilir, ancak kanseri kaçınılmaz hale getirmezler.
- Radyasyona maruz kalma. Çocukken veya genç bir yetişkinken göğsünüze radyasyon tedavisi gördüyseniz, meme kanseri riskiniz artar.
- Obezite. Obez olmak meme kanseri riskinizi artırır.
- Adet görmeye daha genç yaşta başlamak. 12 yaşından önce adet görmeye başlamak meme kanseri riskinizi artırır.
- Menopozun ileri yaşta başlaması. Menopoza daha ileri bir yaşta girdiyseniz, meme kanseri geliştirme olasılığınız daha yüksektir.
- İlk çocuğunuzu daha ileri bir yaşta doğurmak. İlk çocuğunu 30 yaşından sonra doğuran kadınlarda meme kanseri riski daha yüksek olabilir.
- Hiç hamile kalmamış olmak. Hiç hamile kalmamış kadınların meme kanseri riski, bir veya daha fazla hamilelik geçirmiş kadınlara göre daha fazladır.
- Menopoz sonrası hormon tedavisi. Menopozun belirti ve semptomlarını tedavi etmek için östrojen ve progesteronu birleştiren hormon tedavisi ilaçları alan kadınlarda meme kanseri riski artar. Kadınlar bu ilaçları almayı bıraktığında meme kanseri riski azalır.
- Alkol içmek. Alkol almak meme kanseri riskini artırır.
DCIS
Duktal karsinoma in situ (DCIS), memedeki süt kanalı içinde anormal hücrelerin varlığıdır. DCIS, meme kanserinin en erken formu olarak kabul edilir. DCIS noninvazivdir, yani süt kanalından yayılmamıştır ve invaziv olma riski düşüktür. DCIS genellikle meme kanseri taramasının bir parçası olarak veya bir meme kitlesini araştırmak için yapılan bir mamografi sırasında bulunur.
DCIS acil bir durum olmasa da, bir değerlendirme ve tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesini gerektirir. Tedavi, radyoterapi ile birlikte meme koruyucu cerrahiyi veya tüm meme dokusunu çıkarmak için cerrahiyi içerebilir.
Belirtiler
- DCIS’in tipik olarak herhangi bir belirti veya semptomu yoktur. Bununla birlikte, DCIS bazen aşağıdaki gibi belirtilere neden olabilir:
- Meme kitlesi
- Kanlı meme başı akıntısı
Lobüler Karsinoma İn Situ (LCIS)
Lobüler karsinoma in situ (LCIS), memedeki süt bezlerinde (lobüller) anormal hücrelerin oluştuğu nadir bir durumdur. LCIS kanser değildir. Ancak LCIS teşhisi konması, meme kanseri geliştirme riskinizin arttığını gösterir. LCIS genellikle mamogramlarda görünmez. Durum çoğunlukla şüpheli bir meme kitlesi veya anormal bir mamografi gibi başka bir nedenle yapılan meme biyopsisinin bir sonucu olarak tespit edilir. LCIS’li kadınların her iki memede de invaziv meme kanseri geliştirme riski yüksektir.
İnvaziv Lobüler Karsinom
İnvaziv lobüler karsinom, memenin süt üreten bezlerinde (lobüllerinde) başlayan bir meme kanseri türüdür. İnvaziv kanser, kanser hücrelerinin başladığı lobülden ayrıldığı ve lenf düğümlerine ve vücudun diğer bölgelerine yayılma potansiyeline sahip olduğu anlamına gelir. İnvaziv lobüler karsinom, tüm meme kanserlerinin küçük bir bölümünü oluşturur. En yaygın meme kanseri türü meme kanallarında başlar (invaziv duktal karsinom).
Belirtiler
En erken evrelerinde invaziv lobüler karsinom hiçbir belirti ve semptoma neden olmayabilir.
Büyüdükçe invaziv lobüler karsinom şunlara neden olabilir:
- Memenin bir kısmında kalınlaşma alanı
- Memede yeni bir dolgunluk veya şişlik alanı
- Göğüs üzerindeki derinin dokusunda veya görünümünde çukurlaşma veya kalınlaşma gibi bir değişiklik
- Meme başı çekilmesi
- İnvaziv lobüler karsinomun, diğer meme kanseri türlerine göre sert veya belirgin bir meme kitlesine neden olma olasılığı daha düşüktür.
İnflamatuar Meme Kanseri
İnflamatuar meme kanseri, hızla gelişen ve etkilenen memeyi kırmızı, şiş ve hassas hale getiren nadir bir meme kanseri türüdür. İnflamatuar meme kanseri, kanser hücrelerinin memeyi kaplayan derideki lenfatik damarları tıkayarak memenin karakteristik kırmızı, şiş görünümüne neden olmasıyla oluşur.
İnflamatuar meme kanseri, lokal olarak ilerlemiş bir kanser olarak kabul edilir, yani çıkış noktasından yakındaki dokuya ve muhtemelen yakındaki lenf düğümlerine yayılmıştır. İnflamatuar meme kanseri, memede kızarıklık ve şişmenin çok daha yaygın bir nedeni olan meme enfeksiyonu ile kolaylıkla karıştırılabilir.
Belirtiler
İnflamatuar meme kanseri, diğer meme kanseri türlerinde olduğu gibi genellikle bir yumru oluşturmaz.
Bunun yerine, inflamatuar meme kanserinin belirti ve semptomları şunları içerir:
- Birkaç hafta içinde bir memenin görünümünde hızlı değişiklik
- Bir memenin kalınlığı, ağırlığı veya gözle görülür büyümesi
- Memeye kırmızı, mor, pembe veya morarmış bir görünüm veren renk değişikliği
- Etkilenen memede sıcaklık artışı
- Etkilenen memenin derisinde portakal kabuğuna benzer çukurlar veya çıkıntılar
- Hassasiyet, ağrı
- Kol altında, köprücük kemiğinin üstünde veya köprücük kemiğinin altında büyümüş lenf düğümleri
- Meme ucunun düzleşmesi veya içe doğru dönmesi